Skadarsko jezero

Skadarsko jezero

| | | | |

Skadarsko jezero

Skadarsko jezero je ekološko carstvo, oaza tišine i bliskog kontakta sa netaknutom prirodom

Skadarsko jezero, površine 391 km2, je najveće jezero na Balkanskom poluostrvu a nalazi se na tridesetak kilometara južno od Podgorice u zetsko-skadarskoj kotlini, zadržavajući rekom Bojanom kontakt sa Jadranskim morem, koji je prekinuo lanac visokih planina kao sto su Lovćen, Sozina, Sutorman, Rumija, Taraboš i ogranci Prokletija.

Crnoj Gori pripadaju 2/3 jezera, dok je 1/3 na teritoriji republike Albanije. Crnogorski deo jezera sa priobaljem je proglašen Nacionalnim parkom 1983. godine. Spada u grupu hidrografskih nacionalnih parkova, s obzirom da je osnovni zaštićeni fenomen - akvatorijum.

Park pripada opštinama Podgorica, Cetinje i Bar. Kao nacionalni park Skadarsko jezero je specifično jer ima naglašene limnoloske osobenosti i predstavlja kriptodepresiju najveću na Balkanskom poluostrvu i jednu od najvećih u Evropi.

Zanimljivo je da se površina i dubina jezera povećava ili smanjuje zavisno od količine padavina. U kišnim mesecima nivo jezera poraste za 2,5 - 3 m, a površina jezera se povećava na oko 550 km2. Ova osobnost traje 5 - 6 meseci u godini.

Spada u grupu protočnih jezera sa većim brojem pritoka koje obezbeđuju jezero bistrom vodom, a jedina odtoka je Bojana koja odvodi vodu u Jadransko more. Jezero raspolaže sa 45 vrsta riba iz 15 familija. Među njima su najpoznatije šaran i ukljeva, a iz mora rijekom Bojanom dolaze cipoli, jegulje, lubini, i dr.

Skadarsko jezero je raj za ribolovce. Godišnji ulov riba u našem delu jezera u proseku iznosi više od milion kilograma. Dozvola za ribolov se može dobiti u isturenom objektu Nacionalnog parka na obali jezera. Jezero predstavlja najveći ptičiji rezervat u Evropi, pri čemu najveći broj ptica ovde svija svoja gnezda za trajni boravak.

Povremeno i stalno, ovdje se gnjezdi 270 vrsta ptica, medju kojima su najznačajnije divlje patke, guske, vrancevi, norci... Svakako, najznačajniji je retki i čuveni pelikan, najveca ptičija plovka u Evropi, koji postoji samo na Skadarskom jezeru kao i biljka Kasoronj (Trupa Longicurpa) koja jedino na svetu raste u Skadarskom jezeru.

Mali gradić, Rijeka Crnojevicć, na obali jezera, pun je prirodne lepote i istorijskih tekovina. U blizini su ostaci grada Oboda gde je bila smeštena štamparija u kojoj je 1494. štampana prva knjiga u ovom delu Evrope ("Oktoih").

Mnogobrojni kulturno-istorijski spomenici: arheološka nalazišta, manastirski kompleksi i utvrđenja, razbacani u širokoj lepezi u basenu Skadarskog jezera, govore da je još u XIV i XV veku ovo područje bilo značajno kulturno središte.

Na području Skadarskog jezera nalazi se veliki broj kulturno - istorijskih spomenika. Dinastija Balšića, za vreme svoje vladavine Zetom, poznata je izmedu ostalog i po podizanju pravoslavnih manastira na ostrvima Skadarskog jezera – Starčevu, Beški i Moračniku.

Najstariji manastir sa crkvom posvećenom Uspenju Bogorodice podignut je na Starčevu izmedu 1376. i 1378. godine. Osnivanje manastira vezuje se za starca Makarija koji je, moguće, kao isposnik živeo na ostrvu po kome je ono nazvano Starčeva gorica. Na ostrvu Beška - Brezojevića je crkva Sv. Bogorodice, podignute 1440. godine od strane Jelene, kćeri kneza Lazara i crkva Sv. Đorđa. Iznad Virpazara je tvrdava Besac, podignuta početkom 16.veka za potrebe odbrane od Turaka. Na ostrvu Lesendro je smešteno istoimeno utvrđenje iz početka 19.veka.